Photo: Dimitrije Ostojić

     Specijalna antiteroristička jedinica MUP-a Srbije, nastala  1978. godine. Tadašnja procjena bezbjednosti u SFRJ, bila je da se uslijed sve većeg jačanja terorizma na prostoru Evrope, formira tim koji bi bio u stanju  odgovoriti na ovu pojavu. U maju 1978, osnovan je Bataljon za specijalna dejstva u okviru Saveznog sekretarijata za unutrašnje poslove – SSUP, a na njegovom čelu nalazio se Franc Kosi.

      Sedam mjeseci nakon formiranja savezne Jedinice za specijalna dejstva, odlučeno je da se i na republičkim i pokrajinskim nivoima formiraju jedinice sa istom namjenom. Tako je 18. decembra 1978, nastala Jedinica milicije za specijalna dejstva RSUP SR Srbije. Iste godine kada je oformljena jedinica, rodile su se i druge evropske elitne jedinice: austrijske “Kobre”, talijanski NOCS i GIS, španjolski GEO...Prvi komandant Jedinice milicije za specijalna dejstva RSUP SR Srbije bio je Miloš Bujenović. Stanica milicije na Novom Beogradu te 1978, bila je zapravo prva baza tadašnjih specijalaca. Tek pet godina kasnije Jedinica se seli na Aerodrom “Beograd” u Surčinu, a od 1992, njeno mjesto na kome je i danas je Centar za obuku “13. maj” u Batajnici. Od osnivanja, kroz jedinicu je prošlo oko 600 pripadnika. “Ko smije taj može, ko ne zna za strah ide dalje” Ovaj moto prati SAJ od samog nastanka i bio je zapravo okosnica njegovog snažnog duha. Namjena SAJ-a jeste da djeluje u slučajevima otmica aviona, autobusa, vlakova, plovnih objekata i oslobađanje talaca. Potom kidnapiranja i držanja talaca, hapšenje opasnih i naoružanih terorista ili kriminalaca. Naravno tu je i suzbijanje pobuna u kazneno-popravnim ustanovama.

      The Special Anti-terrorist Unit (Serbian: Специјална Антитерористичка Јединица / Specijalna Antiteroristička Jedinica) (CAJ/SAJ) is a special operations and tactical police unit in Serbia. The SAJ was formed in the former Yugoslavia, due to the increasing phenomenon of terrorism in Europe that was occurring at the time from such groups as: IRA, ETA, Red Army Fraction and the Red Brigades. The unit was founded on, May the 13th, 1978. The detachment for special purposes in the Federal Secretariat of Internal Affairs - SSUP, and was appointed the first commander Franz Kos. After seven months since the founding of the federal unit for special effects, a decision was taken to establish on republic and provincial levels a unit with the same purpose. The Anti-terrorist Unit (Jedinica za antiteroristička dejstva - JATD) in the Republic Secretariat of Internal Affairs - RSUP of SR Serbia was established in Novi beograd on December 18, 1978. Main tasks of new formed unit were classical fight against terrorists, to prevent aircraft hijacking, release of hostages, the fight against organized crime and similar actions of the high-risk in urban areas. In 1983 units base was relocated to the Belgrade airport and renamed in to Units for special purposes (Jedinica za specijalna dejstva RSUP). In 1991 unit was again renamed in to Special units (Specijalne jedinice), and it's new commander was Radovan Stojičić. On June 1, 1992, Command of Special Anti-terrorist units (Komanda SAJ) was established.

CAP BADGES  OZNAKE ZA KAPE

      Oznaka na kapi pripadnika SAJ-a je u obliku dvoglavog orla srebrnobele boje, sa crvenim štitom na grudima, u kojem se nalazi beli krst sa četiri ocila bridovima okrenutim ka vertikalnom kraku krsta. Orao u kandžama drži zmiju, čija je glava probodena mačem.

   Pravilnik o uniformi i oznakama, "Službeni glasnik RS", broj 40 od 6. 12. 2002. 

COLLAR BADGES  OZNAKE ZA REVERE

PATCHES  PLATNENE OZNAKE

      Amblem SAJ-a je dimenzija 120x90 mm, u obliku normanskog štita. Amblem je u osnovnoj boji uniforme, obrubljen trakom srebrnobele boje širine 2 mm. U osnovnom štitu je, simetrično, manji štit istog oblika, sivomaslinaste boje, dimenzija 80x50 mm, na kome je dvoglavi beli orao sa crvenim štitom, belim krstom i četiri bela ocila, bridovima okrenutim ka vertikalnom kraku krsta. Orao ima kandže, kljun i jezik zlatnožute boje. U kandžama drži crnu zmiju, čija glava je probodena mačem. Preko gornje ivice spoljnjeg štita je polukružna lenta crne boje, širine 10 mm, obrubljena srebrnobelom ispuskom širine 2 mm, na kojoj u kurentu, slovima srebrnobele boje, tipa tajms-antika, stoji napis: „POLICIJA“. U dnu amblema, u polju između dva štita, istim tipom slova je napis: „SAJ“.

   Pravilnik o uniformi i oznakama, "Službeni glasnik RS", broj 40 od 6. 12. 2002. 

BREAST BADGES  PRSNE OZNAKE

      Jedinica je organizirana u skladu sa evropskim standardima policijskih antiterorističkih jedinica, tako da njena struktura i brojno stanje omogućuju kvalitetnu obuku i visoku operativnost u izvršavanju zadataka. Operativni sastav, raspoređen u timove, broji oko stotinu pripadnika. Timovi se unutar sebe dijele na grupe od desetak ljudi. Kao najobučeniji i najsposobniji, timovi „A“ (prvi, udarni) i „B“, rješavaju komplicirane talačke situacije, upadaju u otete avione, autobuse, provaljuju u zabarikadirane objekte, hapse opasne i naoružane osobe i kriminalce. Tim „C“ je specijalistički, čine ga: Snajperska grupa, Ronilačka grupa, Grupa vodiča službenih pasa, Grupa za minsko-eksplozivna sredstva (MES) i biološko-kemijska sredstva (BHS). Prilikom izvršenja zadataka „A“, „B“ i „C“ tim deluju koordinirano kao jedinstvena cjelina, tim u kome svako ima precizno određene zadatke. Tim „D“ obezbeđuje važne ličnosti i objekte kojima preti neposredna opasnost od terorističkog napada i pruža vatrenu podršku. Pripadnici ovog tima obezbeđuju Ambasadu SAD u Beogradu i američkog ambasadora, patroliraju na aerodromu „Nikola Tesla“ u Beogradu. Pripadnici SAJ-a obezbeđivali su najviše državne i političke rukovodioce i druge važne ličnosti.

      U „B“ timu novi pripadnici prolaze obuku i pripremu za borbene timove (taktika upada u objekte, rješavanje talačkih situacija, korištenje prevoznih sredstava, penjanje, rad sa helikopterom, rad u timu) i počinju učestvovati u akcijama, ali samo kao promatrači (stažiranje). Na osnovi rezultata koje su pokazali u prethodnom periodu, prolaze kroz specijalističke tečajeve po dužnostima koje će obavljati u timu. Tek poslije tri godine neprekidne, složene i naporne obuke, čestih projvera, priprema i specijalističkih kurseva, mnogo prolivenog znoja, bolnih žuljeva, hiljada ispaljenih metaka, stotina pretrčanih kilometara, novi pripadnik je spreman da ravnopravno učestvuje u akcijama sa ostalim iskusnim članovima „A“ tima.

BREAST BADGES  PRSNE OZNAKE

TEAMS  TIMOVI

      Oznaka tima SAJ-a je u obliku elipse dimenzija 50x60 mm. Osnova elipse crno je emajlirana, sa ivicom zlatnožute boje. U centru štita je ćirilična oznaka tima zlatnožute boje (A, B, V ili K). Preko slovne oznake je propeta, belo emajlirana zmija, probodena vertikalno postavljenim mačem zlatnožute boje, vrhom okrenutim na dole. Oznaka tima SAJ-a koja se nosi na vežbovnoj i interventnoj uniformi istih je dimenzija i sadržaja, s tim što je kompletno izrađena od patiniranog metala srebrnobele boje.

      Amblemi Žandarmerije, SAJ-a i Helikopterske jedinice nose se na gornjem delu spoljnjeg dela nadlaktice desnog rukava dela uniforme koji predstavlja spoljašnji sloj. Oznaka instruktora SAJ-a nosi se na desnoj, a oznaka tima SAJ-a na levoj strani gornjeg dela uniforme, iznad gornjih džepova.

   Pravilnik o uniformi i oznakama, "Službeni glasnik RS", broj 40 od 6. 12. 2002. 

INSTRUCTOR   INSTRUKTOR

      Oznaka instruktora SAJ-a je u obliku normanskog štita, dimenzija 60x50 mm. Osnova štita je crno emajlirana i obrubljena trakom zlatnožute boje. U centru štita je beli, dvoglavi orao, sa crvenim štitom na grudima, u kojem je krst sa četiri ocila zlatnožute boje. Iza orla je zlatnožuti mač, vrhom okrenut nadole, koji probija zmiju crne boje. Oko orla su simetrično raspoređene hrastova i lovorova grana zlatnožute boje. Na gornjem delu štita je polukružna lenta crne boje, sa ćiriličnim napisom: „INSTRUKTOR“. Oznaka instruktora SAJ-a koja se nosi na vežbovnoj i interventnoj uniformi istih je dimenzija i sadržaja, s tim što je kompletno izrađena od patiniranog metala srebrnobele boje.

   Pravilnik o uniformi i oznakama, "Službeni glasnik RS", broj 40 od 6. 12. 2002. 

PARACHUTERS INSIGNIAS  PADOBRANSKE OZNAKE

BELT FOR GALA UNIFORM    OPASAČ ZA SVEČANU UNIFORMU

OLD INSIGNIA    STARA OZNAKA